Thời điểm hiện tại, đàn bò sữa của Lâm Đồng đã tăng 148% so với kế hoạch của cả năm 2015 dẫn đến sản lượng sữa tươi thu được hằng ngày cũng tăng lên đáng kể, các nhà máy chế biến sữa ở Lâm Đồng trở nên quá tải.

Các huyện Lâm Hà, Di Linh và TP Bảo Lộc "lung lay" khi phát triển đàn bò?

Ngoài huyện Đơn Dương là "trung tâm bò sữa" của tỉnh Lâm Đồng thì giống vật nuôi này còn được phát triển ở các huyện khác như Lâm Hà, Di Linh, TP Bảo Lộc...

Những ngày qua, “câu chuyện sữa bò” khiến dư luận tập trung vào trung tâm bò sữa Đơn Dương chứ ít người để ý đến "số phận" của con bò sữa ở nơi khác ra sao.

Vấn đề đặt ra là việc triển khai các dự án chăn nuôi bò sữa ở vùng ven Lâm Hà, Di Linh, Bảo Lộc có cần phải điều chỉnh không, và nếu điều chỉnh thì sẽ điều chỉnh như thế nào cho hợp lý?

Qua khảo sát tại các địa phương này, từ cán bộ phòng ban chuyên môn đến người dân chăn nuôi bò sữa đều đang rất lúng túng trong việc triển khai dự án phát triển đàn bò sữa của địa phương mình. Có người nói nửa đùa nửa thật: “Con bò sữa vệ tinh vùng ven chúng tôi đang “nhức đầu” nhưng chưa có thuốc chữa trị!”.

KHỦNG HOẢNG THỪA

Ông Lê Văn Minh, GĐ Sở NN-PTNT Lâm Đồng cho hay, trước diễn biến không thuận lợi về đàn bò sữa hiện nay, Sở đã đưa ra khuyến cáo cả tỉnh tạm dừng phát triển đàn, đặc biệt là đối với trung tâm bò sữa Đơn Dương. Điều đó cũng có nghĩa là cùng với Đơn Dương, các vùng ven Lâm Hà, Di Linh và Bảo Lộc cũng phải tạm dừng phát triển đàn bò theo kế hoạch.

Nguyên nhân là đến thời điểm hiện tại, đàn bò sữa của Lâm Đồng đã tăng 148% so với kế hoạch của cả năm 2015 (đạt 13.600 con). Tổng đàn tăng dẫn đến sản lượng sữa tươi thu được hằng ngày cũng tăng lên đáng kể khiến cho các nhà máy chế biến sữa ở Lâm Đồng trở nên quá tải.

Trong một cuộc họp báo do Sở Thông tin - Truyền thông Lâm Đồng tổ chức mới đây tại TP Đà Lạt, liên quan đến vấn đề thu mua và chế biến sữa bò, ông Đoàn Anh Tùng - Phó TGĐ Cty CP sữa Đà Lạt (Dalatmilk), đơn vị thu mua chủ yếu lượng sữa nguyên liệu của nông dân Lâm Đồng (khoảng 80% sản lượng) cho biết, Dalatmilk hiện có công suất chế biến chỉ trên dưới 9 tấn sữa nguyên liệu/ngày.

Nhưng, trong gần 1 tháng qua, do lượng sữa tươi trong dân tăng nhanh nên Dalatmilk đã phải thu mua trong dân trung bình 9 tấn sữa bò/ngày.

Như vậy, cùng với sản lượng sữa từ đàn bò của Cty khoảng 4 tấn, nhà máy chế biến của Dalatmilk mặc dù đã chạy hết công suất nhưng vẫn không thể “tải” hết nguồn nguyên liệu thu vào.

Đây là nguyên nhân chính khiến cho lãnh đạo đơn vị này ra một thông báo có nội dung bất hợp lý là chỉ thu mua 16 lít/con bò trong hợp đồng đã ký với Cty khiến cho nhiều hộ dân phản ứng (ngay sau đó, Dalatmilk đã rút lại thông báo này).

Ở những vùng ven, tình hình không quá căng thẳng như khu vực trung tâm bò sữa Đơn Dương nhưng cũng có những nỗi khổ của người chăn nuôi bò rất đáng được quan tâm.

Nhiều hộ nuôi bò sữa ở Bảo Lộc, Lâm Hà và Di Linh tỏ ra bức xúc: Các cơ sở thu mua cũng hạn chế số lượng sữa hằng ngày; đồng thời các cơ sở chế biến tư nhân nhân cơ hội này bắt ép người chăn nuôi bằng cách hạ giá thu mua sữa tươi từ 12.000 - 13.000 đ/lít trước đây xuống còn khoảng 8.000 đ/lít hiện nay, thậm chí còn thấp hơn.

Đây là hoàn cảnh chung của những hộ chăn nuôi bò sữa của cả tỉnh Lâm Đồng. Tuy nhiên, số lượng đàn bò ở các vùng ven Lâm Hà, Di Linh và Bảo Lộc không nhiều nên sự bức xúc trong dân không quá căng thẳng như ở huyện Đơn Dương trong vài ngày gần đây.

Song, với những vùng ven này, theo kế hoạch tăng đàn như dự án đã được phê duyệt, không ít hộ dân đã vay vốn mua bò hoặc sắp mua bò lại là mối quan tâm khác.

Một thực tế rất đáng được quan tâm là hiện có không ít hộ dân ở các vùng ven này đã vay tiền ngân hàng từ vài chục triệu đến vài trăm triệu đồng để mua bò với kỳ vọng đổi đời như kế hoạch phát triển đàn bò của huyện Lâm Hà, Di Linh và TP Bảo Lộc nhưng rồi bất ngờ họ nhận được sự “chỉ đạo” dừng phát triển bò sữa.

Một cán bộ có trách nhiệm của Bảo Lộc cho biết, hiện trên địa bàn TP có nhiều hộ dân đang khóc dở mếu dở bởi “trót” vay hàng trăm triệu đồng để mua bò sữa và làm chuồng, nhưng bò vừa mang về chuồng thì nhận được thông tin (không bằng văn bản) rằng các cơ sở thu mua sữa đang tạm dừng ký hợp đồng mới với hộ chăn nuôi, trong khi lãi suất ngân hàng là gánh nặng của bà con.

CÓ NÊN TIẾP TỤC PHÁT TRIỂN ĐÀN BÒ?

Theo quy hoạch, tổng đàn bò sữa của Lâm Đồng vào năm 2020 sẽ có trên 30.000 con (trong tổng số 200.000 con của cả nước). Trong hơn 30.000 con vào năm 2020, đàn bò sữa của các vùng ven Bảo Lộc chiếm trên dưới 3.500 con, Lâm Hà hơn 1.000 con và Di Linh khoảng 2.000 con.

Con số 6.500 con bò sữa của Bảo Lộc, Di Linh và Lâm Hà vào năm 2020 theo quy hoạch đã được duyệt là không lớn so với con số trên 30.000 con của cả tỉnh Lâm Đồng cũng theo quy hoạch vào năm 2020.

Theo số liệu báo cáo của 3 địa phương này, số tổng đàn chỉ mới dừng ở 1.200 con (Bảo Lộc 1.000 con, Lâm Hà 150 con và Di Linh 50 con) là con số càng nhỏ so với tổng đàn của tỉnh hơn 30.000 con vào năm 2020.

Vấn đề đáng quan tâm hiện nay là năng lực chế biến của Dalatmilk trong tương lai sẽ được mở rộng lên quy mô nào; cùng đó, khả năng thu mua sữa bò của hai đơn vị còn lại (Vinamilk và Cô gái Hà Lan) ở thị phần Lâm Đồng ra sao để người nuôi bò sữa xác định quy mô chăn nuôi một cách hợp lý.

Phó TGĐ Dalatmilk Đoàn Anh Tùng chỉ mới “phân trần” về việc quá tải của Cty trước lượng sữa và đàn bò Lâm Đồng tăng quá nhanh chứ chưa hề “hé lộ” thông tin về chiến lược phát triển của Dalatmilk trong tương lai.