Ở thời điểm này, mùa khô khốc liệt ở vùng ĐBSCL và Nam Trung bộ - Tây nguyên đang dần đi đến đỉnh điểm. Nhưng theo ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, nếu như năm 2015 đã là năm nắng nóng gay gắt nhất trong vòng 60 năm qua ở khu vực Nam Trung bộ và Tây nguyên, khiến đời sống sản xuất cũng như sinh hoạt của người dân nơi đây bị đảo lộn thì năm 2016, tình hình hạn hán ở khu vực này còn căng thẳng hơn nữa.

Đồng Tháp được xem là bầu nước ngọt nhưng rừng tràm Tam Nông cũng trở nên xơ xác. Ảnh: Thảo Nguyên.

   Trao đổi với Nông thôn Việt, ông Lê Thanh Hải cho biết: Hiện tượng El Nino đạt kỷ lục cả về cường độ và thời gian kéo dài trong thời gian qua cho đến nay vẫn còn diễn tiến với những tác động khác nhau ở nhiều nơi trên thế giới và chưa có dấu hiệu gì giảm đi. Những số liệu từ ảnh vệ tinh thu thập được cho thấy El Nino kỳ này còn mạnh hơn cả đợt El Nino vào hai năm 1997-1998. Trên thế giới, El Nino không đơn giản đồng nghĩa với nắng nóng và khô hạn. Nên nói rằng hiện tượng này làm gia tăng mức độ cực đoan của thời tiết thì đúng hơn. Chẳng hạn, El Nino năm 1997-1998 đã làm tăng gấp đôi lượng mưa trung bình ở Nam California cũng như gây ra những trận bão dữ dội.

   Dưới tác động của El Nino, nhiều khả năng số lượng bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông và ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam trong năm 2016 tương đương hoặc ít hơn so với trung bình nhiều năm. Diễn biến có thể theo chiều hướng ít hơn về số lượng vào nửa đầu năm, nhưng tồn tại bão cường độ mạnh và nhiều bão hơn vào nửa cuối năm khi ENSO trở lại trạng thái trung gian. Nhiệt độ trung bình trong hầu hết các tháng trong năm 2016 tiếp tục có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1,0oC ở Bắc bộ và từ 1,0-1,5oC ở Trung bộ, Nam bộ. Nắng nóng có khả năng xuất hiện sớm hơn so với trung bình nhiều năm ở Tây Bắc, Trung bộ, Nam bộ và sẽ xuất hiện nhiều ngày nắng nóng hơn so với trung bình nhiều năm. Mùa mưa có xu hướng đến muộn hơn so với trung bình ở hầu hết các khu vực trên toàn quốc. Do vậy tình trạng khô hạn và mặn xâm nhập ở Tây nguyên và Nam bộ có khả năng đến đầu tháng 6 mới dần được cải thiện, tại Trung và Nam Trung bộ có khả năng đến cuối tháng 8 đầu tháng 9/2016. Mùa khô 2016 ở các tỉnh ven biển Trung Bộ sẽ kéo dài tới tháng 8-9/2015. Trên nhiều sông sẽ tiếp tục xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng thời kỳ và thấp nhất lịch sử. Do thiếu hụt dòng chảy trên các sông và hồ chứa ở khu vực Trung bộ, Tây nguyên nên trong các tháng tiếp theo của mùa khô năm 2016 tình trạng khô hạn, thiếu nước, mặn xâm nhập có khả năng sẽ xảy ra trên diện rộng và khốc liệt hơn so với năm 2015.

   Hiện nay, dòng chảy từ thượng lưu sông Mekong về vùng đồng bằng sông Cửu Long trong mùa khô 2016 đang ở mức thấp, ngoài ra dòng chảy thượng lưu sông Mekong đang diễn biến rất phức tạp do có sự chi phối của các hồ chứa thượng lưu, do vậy hạn hán và mặn xâm nhập dự báo cũng sẽ hết sức nghiêm trọng. Khả năng mặn xâm nhập vùng cửa sông Nam bộ tiếp tục sâu hơn và cao hơn cùng kỳ của mùa khô năm 2015, độ mặn cao nhất năm khả năng xuất hiện vào cuối tháng 3- đầu tháng 4/2016, ở mức lớn hơn độ mặn lớn nhất năm 2015 và trung bình nhiều năm. Ranh mặn 4g/l trên sông Vàm Cỏ có khả năng xâm nhập sâu từ 100 - 110 km tính từ cửa sông; trên sông Tiền, sông Hậu khoảng 60- 65 km; vùng bán đảo Cà Mau, độ mặn sẽ tiếp tục duy trì ở mức khá cao trong các tháng mùa khô.